شاید برای بازدید کنندگان عادی وب‌سایت‌ها، کدهای وضعیت HTTP معنای خاصی نداشته باشند اما برای افرادی که با سئو سروکار دارند این کدها از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. ربات‌های موتورهای جستجو مانند گوگل بات از این کدها برای تعیین سلامت یک سایت استفاده می‌کنند. این کدهای وضعیت به شما نشان می‌دهند بین سرور و مرورگرها چه می‌گذرد. برای مثال برخی از این کدها نشان دهنده خطاهایی هستند که به شما می‌گویند محتوای درخواستی شما پیدا نشده است. در عین حال برخی از آنها نیز به شما نشان می‌دهند که موارد درخواستی شما با موفقیت ارائه شده است. ما در این مقاله نگاهی به مهم‌ترین سرکدهای HTTP و تاثیر آنها بر روی سئو خواهیم داشت.
تعریف کدهای وضعیت HTTP و دلیل نمایش آنها
یک کد وضعیت HTTP پیامی از جانب سرور است و هنگامی صادر می‌شود که درخواست مرورگر به طور کامل اجرا شده یا با شکست روبرو شده باشد. طبق گفته W3C، هزاران کد وضعیت وجود دارد که احتمال بروز بسیاری از آنها کم است. اگر می‌خواهید مروری کلی بر کدهای وضعیت داشته باشید می‌توانید لیست آن را در سایت httpstatuses.com مشاهده کنید.
برای درک بهتر این کدها باید بدانید یک مرورگر چگونه به صفحه وب دست پیدا می‌کند. بازدید از هر وب‌سایتی با تایپ آدرس آن سایت یا جستجوی یک کلمه در یک موتور جستجو آغاز می‌شود. مرورگر به آدرس IP سایت درخواست می‌فرستد تا با صفحه وب مورد نظر ارتباط پیدا کند. سرور در پاسخ یک کد هدر وضعیت HTTP ارسال می‌کند تا نتیجه درخواست مرورگر را نشان دهد. اگر همه چیز بخوبی پیش برود یک کد هدر HTTP 200 به همراه محتوای درخواست شده به مرورگر ارسال می‌شود.
با این حال ممکن است گاهی مشکلی در ارتباط با سرور یا محتوای خواسته شده وجود داشته باشد. ممکن است صفحه پیدا نشود که در این صورت خطای 404 نمایش داده می‌شود. شاید سرور با یک مشکل موقتی و فنی روبرو باشد و در نتیجه خطای سرور داخلی 500 را خواهید دید. کدهای وضعیت HTTP ابزار مهمی برای ارزیابی سلامت سایت و سرور آن محسوب می‌شوند. اگر سایتی به طور مرتب کدهای نامناسب HTTP را به موتور جستجویی ارسال کند که محتوا در آن ایندکس شده، ممکن است از نظر رتبه با مشکل مواجه شود.
رنج‌های مختلف کدهای وضعیت HTTP
کدهای وضعیت HTTP دارای پنج رنج مختلف هستند که هر یک از آنها یکی از جوانب تعاملات بین کاربر و سرور را نشان می‌دهد. در اینجا این پنج دامنه و جنبه اصلی آن را به شما معرفی می‌کنیم:
- کدهای دارای رقم صدگان 1 (1xx) – اطلاعاتی
- کدهای دارای رقم صدگان 2 (2xx) – موفقیت
- کدهای دارای رقم صدگان 3 (3xx) – تغییر مسیر
- کدهای دارای رقم صدگان 4 (4xx) – خطا از سوی کاربر
- کدهای دارای رقم صدگان 5 (5xx) – خطای سرور
مهم‌ترین کدهای وضعیت HTTP برای سئو
همانطور که گفتیم لیستی طویل از کدهای وضعیت وجود دارد اما برخی از آنها اهمیت خاصی برای سئوکاران و افرادی که روی سایت خود کار می‌کنند دارند. در این بخش نگاه مختصری به کدهای مهم خواهیم داشت:
200: موفقیت
این کد، همان کدی است که به طور معمول باید دریافت شود. کاربر از سرور محتوایی را تقاضا می‌کند و سرور با پیام موفقیت 200، محتوای درخواستی کاربر را در پاسخ به او ارسال می‌کند. درخواست کاربر و کار سرور هر دو به خوبی انجام می‌گیرند. تمام پیام‌های دارای رقم صدگان 2 (2xx) نوعی از موفقیت را نشان می‌دهند.
301: انتقال دائم
وقتی آدرس (URL) یک صفحه درخواستی به طور دائم به آدرس دیگری منتقل شده باشد با خطای 301 روبرو می‌شوید. وقتی روی وب‌سایتتان کار می‌کنید اغلب با این کد سروکار خواهید داشت چرا که باید یک تغییر مسیر 301 ایجاد کنید تا آدرس قدیمی، کاربر را به آدرس جدید هدایت کند. در صورت عدم استفاده از این کد، کاربران در هنگام تلاش برای باز کردن آدرسی قدیمی با خطای 404 مواجه خواهند شد. استفاده از کد 301 به شما این اطمینان را می‌دهد که ارزش لینک قدیمی به آدرس جدید منتقل خواهد شد.
302: یافت شد
کد 302 به این معنا است که مقصد مورد نظر یافت شده است اما در آدرس متفاوتی جریان دارد. با این حال، این کد تا حدودی مبهم است زیرا به شما نمی‌گوید با یک وضعیت موقتی روبرو هستید یا خیر. تنها در صورتی از کد 302 استفاده کنید که می‌خواهید به طور موقت آدرسی را به یک منبع متفاوت تغییر مسیر دهید و مطمئن هستید که دوباره از همان آدرس استفاده خواهید کرد. از آنجا که شما به موتورهای جستجو می‌گویید آدرس دوباره استفاده خواهد شد، ارزش لینک به طور کامل به آدرس جدید انتقال پیدا نمی‌کند. به این ترتیب وقتی تغییر بزرگی در ساختار سایت ایجاد می‌کنید یا وقتی که دامنه سایت خود را انتقال می‌دهید از کد 302 استفاده نکنید.
307: تغییر مسیر موقت
کد 307 در HTTP1.1 جایگزین 302 شده و می‌توان آن را به عنوان تنها کد راستین تغییر مسیر شناخت. اگر نیاز به تغییر مسیر موقت یک آدرس به آدرسی جدید دارید و در عین حال می‌خواهید روش اصلی درخواست دست نخورده باقی بماند از کد تغییر مسیر 307 استفاده کنید. این کد شباهت زیادی به کد 302 دارد با این تفاوت که به طور خاص نشان می‌دهد این تغییر مسیر به طور موقت به ادرس دیگری هدایت می‌شود. این درخواست در طی زمان قابل تغییر است بنابراین کاربر باید از آدرس اصلی، درخواست خود را تقاضا کند.
403: مسدود
کد 403 به مرورگر می‌گوید که بازدید از محتوای درخواست شده برای کاربر ممنوع است. اگر کاربر اعتبار درست را برای ورود به سایت نداشته باشد، دسترسی به آن محتوا برای کاربر ممنوع خواهد بود.
404: یافت نشد
کد 404 یکی از معمول‌ترین کدهای وضعیت HTTP است و می‌توان گفت جزء مهم‌ترین کدها نیز محسوب می‌شود. وقتی سرور خطای 404 را بازمی‌گرداند متوجه می‌شوید که محتوا یافت نشده و شاید حذف شده باشد. سعی کنید کاربران را با این خطا آزرده نسازید، بنابراین در اولین فرصت آن را رفع کنید. از یک تغییر مسیر برای هدایت بازدید کنندگان از آدرس قدیمی به یک مقاله یا صفحه مرتبط با محتوای آن استفاده کنید.
می‌توانید در بخش خطاهای کراول Google Search Console پیام‌های 404 را بررسی کرده و تا جای ممکن آنها را در پایین‌ترین میزان حفظ کنید. بسیاری از خطاهای 404 می‌تواند از جانب گوگل به عنوان نشانه عدم مراقبت از وب‌سایت شناسایی شود. این امر می‌تواند در رتبه کلی شما تاثیر بگذارد. اگر صفحه شما خراب شده باشد و در واقع از روی سایت شما محو شده باشد کد 410 یک نشانه واضح‌تر به گوگل ارسال می‌کند.
410: از بین رفته
مفهوم کد وضعیت 410 همانند کد 404 است زیرا محتوا یافت نمی‌شود. با این حال، کد وضعیت 410 به موتورهای جستجو می‌گوید که محتوای درخواست شده حذف شده است. بنابراین نسبت به کد 404 معنای خاص‌تری دارد. به عبارت دیگر یعنی شما به عنوان دارنده وب‌سایت از موتور جستجو خواسته‌اید آدرس را از ایندکس خارج کند. قبل از اینکه چیزی را به طور دائم از روی سایت خود حذف کنید از خودتان بپرسید که آیا در جایی دیگر یک صفحه معادل آن در سایت خود دارید یا خیر. اگر صفحه معادلی دارید یک تغییر مسیر ایجاد کنید و اگر نه، شاید بهتر باشد به جای حذف کردن آن را بهبود دهید.
451: به دلایل قانونی در دسترس نیست
کد وضعیت 451 یکی از کدهای نسبتا جدید HTTP است که نشان می‌دهد محتوای درخواست شده به دلایل قانونی حذف شده است. اگر حکمی را دریافت کردید که به موجب آن از شما خواسته شده صفحه‌ای را منحل کنید باید از این کد استفاده کنید تا به موتورهای جستجو بگویید چه اتفاقی برای صفحه افتاده است.
500: خطای داخلی سرور
خطای 500 یک پیام خطای عمومی است که نشان می‌دهد سرور با شرایط پیش بینی نشده‌ای مواجه شده که مانع اجرای کامل درخواست شده است بدون اینکه معلوم باشد این مشکل چه بوده است. این خطاها می‌توانند از هر جایی نشات گرفته باشند. شاید میزبان وب شما موجب آن شده باشد و یا شاید یک اسکریپت روی سایت شما خوب کار نکرده باشد. فایل لاگ سرورتان را بررسی کنید تا مطمئن باشید اشتباهی پیش نیامده است.
503: عدم دسترسی به سرویس
وقتی سرور به دلیل پربار بودن نتواند یک درخواست را پاسخ بگوید پیام خطای 503 ارسال می‌شود. هر گاه برای مثال برای مراقبت از سایت خود به قطع موقت نیاز دارید از این کد وضعیت استفاده کنید. به این ترتیب موتورهای جستجو متوجه می‌شوند که بعدا باز هم می‌توانند به سایت برگردند و سایت دوباره به حال اول باز خواهد گشت.
کار با کدهای وضعیت HTTP
سئوکاران با کدهای وضعیت HTTP زیاد سر و کار دارند چرا که ربات‌های موتورهای جستجو به این کدها اهمیت می‌دهند. شما هر روز با این کدها روبرو می‌شوید و درک تفاوت آنها نکته کلیدی‌ای است که باید به آن توجه داشته باشید. برای مثال اگر یک صفحه را از روی سایت خود حذف می‌کنید دانستن تفاوت بین تغییر مسیر 410 و 301 اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند. هر یک از آنها برای هدف خاصی شناخته می‌شوند و نتایج متفاوتی نیز خواهند داشت.
اگر می‌خواهید درباره عوامل این کدهای وضعیت بر روی سایت خود مطلع شوید به Google Search Console سر بزنید. شما از طریق بخش خطاهای کراول (Crawl Errors) می‌توانید ببینید که ربات گوگل در چه بازه زمانی‌ای با این خطاها مواجه شده است. قبل از اینکه سایت شما ایندکس شود این خطاهای کراول باید رفع شوند.
سخن پایانی
آشنایی با این کدها الزامی است چرا که اغلب با آنها مواجه می‌شوید. شناخت این که از چه تغییر مسیری باید استفاده کرد در هنگام بهینه سازی سایت می‌تواند یک مهارت مهم به حساب بیاید. وقتی در Google Search Console به خطاهای کراول نگاه می‌کنید متوجه خواهید شد که این خطاها تا چه حدی در کنترل شما هستند.
